Theo các chuyên gia y tế, việc một số người bán sử dụng urê và hàn the để ướp cá không chỉ là hành vi gian lận thương mại mà còn tiềm ẩn rất nhiều mối nguy hại cho sức khỏe người tiêu dùng. Đây là vấn đề từng nhiều lần được cơ quan chức năng cảnh báo, song vẫn còn xảy ra ở nhiều chợ thực phẩm.

Tác hại của việc ăn cá bị ướp urê và hàn the

Báo Sức khỏe và Đời sống thông tin, hàn the thực chất là một chất sát khuẩn nhẹ, thường được sử dụng trong y tế để diệt khuẩn, khử nấm. Trong khi đó, urê vốn là phân bón hóa học dùng trong nông nghiệp, có tác dụng kìm hãm sự phát triển của vi khuẩn. Cả hai chất này đều bị Bộ Y tế nghiêm cấm sử dụng trong bảo quản và chế biến thực phẩm.

Nếu ăn phải cá và hải sản có chứa nhiều urê, hàn the, cơ thể có thể bị ngộ độc cấp tính với các biểu hiện như đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng. Nguy hại hơn, nếu thường xuyên ăn phải cá có tồn dư hai chất này ở mức thấp, về lâu dài người tiêu dùng có thể mắc ngộ độc mạn tính với các triệu chứng như đau đầu kéo dài không rõ nguyên nhân, mất ngủ, suy giảm chức năng gan và thận, thậm chí ảnh hưởng tới trí nhớ.

Trả lời phỏng vấn trên VnExpress, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, chuyên gia công nghệ sinh học và thực phẩm, nhấn mạnh: “Khi sử dụng urê để ướp cá và hải sản, urê sẽ ngấm sâu vào thịt cá. Dù có rửa nhiều lần vẫn không thể loại bỏ được hết các dẫn xuất độc hại”. Điều này đồng nghĩa với việc người tiêu dùng gần như không thể khử hết độc tố trong cá nếu mua phải cá bị ướp urê.

Nhận biết cá ướp urê, hàn the

Các chuyên gia khuyến cáo, có thể phân biệt cá bị ướp hóa chất dựa vào một số đặc điểm bất thường. Theo báo Sức khỏe và Đời sống , cá ướp urê và hàn the thường có 6 dấu hiệu sau:

• Mang cá không đỏ tươi nhưng tổng thể con cá lại trông rất tươi.
• Thịt cá nhão, ấn tay vào thấy mềm, lõm xuống và khó trở lại trạng thái ban đầu.
• Cá có mùi lạ, không phải mùi tanh đặc trưng.
• Mắt cá lõm sâu vào trong.
• Vảy cá dễ bong tróc, không bám chặt vào thân.
• Khi nấu cá xuất hiện bọt đen, xương cá chuyển màu đen bất thường.

Trong khi đó, để dễ dàng so sánh, trang ẩm thực quốc tế Michelin Guide cũng chỉ ra những đặc điểm của một con cá tươi gồm: mang cá đỏ tươi, thậm chí còn dính máu; vây và đuôi cá linh hoạt, không giòn hay dễ rách; cá có mùi tanh tự nhiên; thịt cá chắc, có độ đàn hồi tốt; mắt trong, hơi lồi và đồng tử rõ ràng; vảy sáng bóng, bám chặt vào thân.

Lời khuyên cho người tiêu dùng

Các chuyên gia thực phẩm cho rằng, để bảo vệ sức khỏe, người tiêu dùng nên lựa chọn mua cá ở những cửa hàng, siêu thị, sạp bán thủy hải sản uy tín, có nguồn gốc rõ ràng. Khi mua, cần quan sát kỹ đặc điểm cá tươi và không nên vì ham rẻ mà chọn những con cá nhìn trông “bất thường”. Ngoài ra, người nội trợ có thể kết hợp các giác quan như quan sát, ngửi và chạm vào để đánh giá độ tươi của cá trước khi quyết định mua.

Cá là nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng, tốt cho sức khỏe tim mạch và trí não. Tuy nhiên, nếu không cảnh giác, việc tiêu thụ cá ướp urê, hàn the sẽ biến lợi ích thành mối đe dọa. Sự lựa chọn thông minh và cẩn trọng từ khâu đi chợ sẽ góp phần bảo vệ sức khỏe cho cả gia đình.

Tổng hợp