Chỉ vì 1 sơ suất trong quá trình giao dịch vàng, cả người bán lẫn người mua đều mỏi mệt.
Theo báo Đời sống pháp luật có bài Mang gần 2 cây vàng đi bán, 1 ngày sau, người đàn ông bị công an triệu tập. Nội dung như sau:
Cách đây hơn 1 năm, Trương Vĩ - Người đàn ông 38 tuổi sống tại tỉnh Hồ Nam (Trung Quốc), quyết định mang gần 2 lượng vàng đi bán. Anh nói với vợ rằng muốn “đổi một phần tài sản sang tiền mặt” để xoay vòng vốn kinh doanh. Nhưng chỉ 1 ngày sau, khi vẫn còn đang cầm xấp tiền mặt trong tay tính chuyện nhập hàng, Trương Vĩ nhận giấy triệu tập của công an.
Theo lời kể của Trương Vĩ, anh có quen biết một người chuyên thu mua vàng qua mạng xã hội, tên Lý Quân, sống cùng thành huyện. Sau vài lần trao đổi, hai bên thống nhất hẹn gặp trực tiếp để giao dịch.
Lý Quân đồng ý mua số vàng Trương Vĩ bán với mức giá 112.000 NDT (khoảng 380 triệu đồng). Giao dịch diễn ra suôn sẻ. Hai người viết giấy mua bán và ký xác nhận.
Khoảng 10h sáng hôm sau, Trương Vĩ nhận giấy báo triệu tập của công an, trong đó ghi rõ anh bị tố cáo có liên quan đến giao dịch vàng giả.
“Anh ta kiểm tra rất kỹ trước khi thu mua và đưa tiền cho tôi. Đó là số vàng do cha tôi để lại, không có giấy tờ mua bán cũ nhưng chắc chắn không thể là vàng giả” - Trương Vĩ kể lại.
Khi đến trụ sở công an, trình bày về cuộc giao dịch cũng như nguồn gốc số vàng đã bán, Trương Vĩ cho biết cha anh từng làm thợ kim hoàn thời trẻ. Ông có thói quen đúc lại vàng vụn thành thỏi lớn để cất giữ.
Ảnh minh họa
“Tôi cứ nghĩ đó là vàng nguyên chất vì cha tôi luôn nói ‘đây là tài sản để dành cho con. Tôi chưa từng kiểm tra lại” - Trương Vĩ giải thích.
Cảnh sát tạm giữ toàn bộ số tiền 112.000 NDT để phục vụ điều tra. Họ cũng liên hệ tiệm vàng gần nơi cha anh từng làm việc, và được biết: Vào khoảng năm 2010, cha của Trương Vĩ có đặt khuôn nấu lại số vàng cũ, nhưng dùng một phần nguyên liệu pha để dễ đúc, vì “không có ý định bán ra thị trường”. Điều này vô tình khiến những thỏi vàng để lại cho con trai trở thành hàng kém chất lượng nếu đem bán.
Phía người mua - anh Lý Quân cho biết anh mua số vàng này với mục đích đầu tư, định mang ra ngân hàng ký gửi.
“Khi ngân hàng kiểm tra, họ nói đây không phải vàng nguyên chất. Tôi vừa mất tiền vừa bị nghi gian lận. Không còn cách nào khác, tôi phải báo công an” - Lý Quân nói.
Dù tức giận, Lý Quân thừa nhận người bán không có biểu hiện gian dối, anh sẵn sàng rút đơn tố cáo nếu hai bên thương lượng được. Tuy nhiên, do vụ việc liên quan đến tài sản có giá trị lớn, công an vẫn phải lập hồ sơ xử lý theo quy định.
Sau hơn hai tuần xác minh, cơ quan điều tra kết luận Trương Vĩ không có hành vi cố ý lừa đảo. Tuy nhiên, anh phải hoàn lại toàn bộ 112.000 NDT cho người mua, đồng thời bị xử phạt hành chính vì “giao dịch tài sản không rõ nguồn gốc và chưa kiểm định”.
“Tôi không giận ai cả, chỉ thấy mình quá chủ quan” - Trương Vĩ thừa nhận.
Câu chuyện của Trương Vĩ nhanh chóng lan truyền trên mạng xã hội Trung Quốc. Nhiều người bình luận rằng đây là “bài học xương máu” cho những ai muốn bán tài sản cũ mà không kiểm tra kỹ.
Các chuyên gia ngành kim hoàn cho biết ở Trung Quốc hiện nay, vàng tích trữ từ 10-15 năm trước có thể không đạt chuẩn 99,9% như vàng thương mại ngày nay.
“Trước kia, nhiều người đúc lại vàng cũ, pha thêm hợp kim để dễ tạo hình. Khi đó giá trị thực của vàng không còn như họ nghĩ” - Ông Lưu Khải, chủ một tiệm vàng lâu năm ở Quảng Châu (Trung Quốc) nói.
Chuyên gia pháp lý Tôn Dĩnh, đến từ Học viện Luật Trung Nam cũng nhận định: “Trường hợp của Trương Vĩ không hiếm. Vấn đề không nằm ở hành vi gian dối, mà ở sự thiếu hiểu biết pháp lý. Khi giao dịch tài sản có giá trị cao, dù là tài sản thừa kế, vẫn cần có chứng nhận kiểm định, nếu không rất dễ vướng vào tranh chấp dân sự”.
Sau vụ việc, Trương Vĩ phải mất gần một tháng mới hoàn tất các thủ tục hoàn tiền và nộp phạt. Anh kể khoảng thời gian đó là “chuỗi ngày mệt mỏi nhất trong đời” vì bị hàng xóm bàn tán.
Theo trang Đời sống & Pháp luật đưa tin: "Thêm thủ đoạn lừa đảo liên quan đến cầm cố vàng, các chủ tiệm thu mua vàng nên lưu ý!", nội dung cụ thể như sau:
Gần đây, Công an quận Tự Lưu Tỉnh, thành phố Tự Cống, tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc, đã triệt phá một vụ lừa đảo tinh vi liên quan đến hoạt động cầm cố vàng. Theo đó, kẻ gian lợi dụng sự mất cảnh giác của chủ cơ sở kinh doanh để dùng trang sức mạ vàng tinh vi đem đi thế chấp, chiếm đoạt hơn 250.000 NDT (hơn 923 triệu đồng). Nghi phạm họ Lưu hiện đã bị tạm giữ hình sự, vụ án đang tiếp tục được điều tra.
Lợi dụng lòng tin sau lần giao dịch đầu tiên
Theo thông tin từ cảnh sát, chị Lưu sống trên địa bàn vì nợ nần chồng chất nên đã nảy sinh ý định lừa đảo. Tháng 8/2025, qua người quen giới thiệu, người phụ nữ này tìm đến ông Hoàng – chủ một cơ sở chuyên nhận cầm cố vàng và đổi vàng lấy tiền mặt tại địa phương.
Khi gặp ông Hoàng, chị Lưu nói mình đang kinh doanh chuỗi cửa hàng trái cây, vốn dĩ tiền mặt lưu động rất ổn định, nhưng gặp chút khó khăn tạm thời nên muốn dùng vàng trong nhà để cầm cố trong vài ngày. Để tạo dựng lòng tin, người phụ nữ này đã đưa ra một mặt dây chuyền vàng thật để cầm cố lần đầu.
Do có người quen đứng ra giới thiệu cộng với lời kể về việc kinh doanh khá ổn định, ông Hoàng tuy đã tin phần nào nhưng vẫn cẩn thận mang món trang sức đi kiểm tra. Sau khi xác nhận là vàng thật, ông mới đồng ý cho chi Lưu vay tiền.
Tâm lý chủ quan – mồi ngon cho tội phạm
Sau giao dịch đầu, 2 ngày sau, chị Lưu quay lại cơ sở của ông Hoàng với lý do tiếp tục cần vay thêm vốn ngắn hạn và đưa thêm một số món trang sức vàng để cầm cố. Lần này, ông Hoàng chủ quan tin tưởng vào mối quan hệ quen biết nên chỉ xem xét vàng qua loa rồi tính tiền theo trọng lượng, vô tình tạo điều kiện để chị Lưu thực hiện hành vi lừa đảo.
Trong những lần tiếp theo, người phụ nữ này tiếp tục mang vàng giả đến cầm cố và dễ dàng nhận được tiền từ ông Hoàng. Tổng cộng số tiền chủ cơ sở đã chuyển cho chị Lưu vượt quá 250.000 NDT.
Đến đầu tháng 10/2025, trong lúc kiểm kê số “vàng” đã cầm cố, ông Hoàng để ý một số món có trọng lượng và độ bóng không giống vàng thật. Cảm thấy nghi ngờ, ông đem toàn bộ số trang sức này đến cơ sở giám định chuyên nghiệp. Kết quả cho thấy phần lớn số trang sức trên đều là “vàng bọc bạc” – tức bên ngoài phủ một lớp vàng rất mỏng, còn bên trong hoàn toàn là bạc, giá trị chênh lệch rất lớn so với vàng nguyên chất.
Nhận thấy đây vốn chỉ là dòng phụ kiện thời trang có giá trị thấp, không đủ để làm tài sản đảm bảo vay số tiền lớn như vậy, ông Hoàng lập tức trình báo sự việc đến Công an quận Tự Lưu Tỉnh.
Quá trình điều tra cho thấy, sau lần đầu dùng vàng thật để tạo niềm tin, chị Lưu đã bỏ ra vài nghìn NDT mua hàng loạt “vàng bọc bạc” từ các trang thương mại điện tử. Với hình thức gia công tinh vi, màu sắc và bề mặt của các món đồ này rất giống vàng thật, khiến người không có chuyên môn khó nhận ra nếu không kiểm tra kỹ.
Chị Lưu cũng liên tục nhắc lại câu chuyện về các cửa hàng trái cây nhằm tạo dựng hình ảnh một người làm ăn chân chính nhằm qua mắt đối phương. Số tiền lừa được, người phụ nữ này dùng để trả nợ và tiêu xài cá nhân. Hiện đối tượng họ Lưu đã bị tạm giữ hình sự để làm rõ thêm động cơ và hành vi phạm tội.
Bài học cảnh giác cho người kinh doanh
Công an thành phố Tự Cống khuyến cáo, thủ đoạn dùng vàng giả để lừa đảo không phải mới nhưng vẫn dễ dàng phát huy tác dụng khi người kinh doanh lơ là hoặc quá tin vào quan hệ quen biết. Do đó, trong mọi giao dịch, đặc biệt với vàng bạc trang sức, việc kiểm định chất lượng là bắt buộc, không thể chỉ dựa vào quan sát hay kinh nghiệm cá nhân, bởi vàng giả hiện nay được chế tác rất tinh vi.
Nếu nhận thấy dấu hiệu bất thường, chủ cơ sở cần ngay lập tức giữ lại chứng cứ và báo công an để được hỗ trợ kịp thời. Vụ việc trên là bài học cảnh giác, nhắc nhở các cơ sở cầm đồ, thu mua vàng bạc phải siết chặt quy trình, tránh tạo sơ hở cho tội phạm lợi dụng chiếm đoạt tài sản hại nặng nề.
