Sau khi tạm ngưng trong tháng 7, các ngân hàng trung ương toàn cầu đã nối lại hoạt động mua vàng mạnh mẽ trong tháng 8, dẫn đầu là Kazakhstan, cùng sự tham gia của nhiều quốc gia khác. Động thái này diễn ra trong bối cảnh giá vàng liên tục lập đỉnh mới và chiến lược dự trữ quốc gia đang thay đổi rõ rệt.

Ngày 6/10/2025, báo Người đưa tin đăng bài: "Ngân hàng trung ương ồ ạt gom vàng trở lại: Tín hiệu gì đang được phát đi?", cập nhật tình hình thị trường vàng với nội dung như sau:

Theo Hội đồng Vàng Thế giới (World Gold Council - WGC), tổng lượng vàng ròng mà các ngân hàng trung ương bổ sung vào dự trữ toàn cầu trong tháng 8 đạt 15 tấn. Con số này tương đương mức mua trung bình trong giai đoạn từ tháng 3 đến tháng 6, đánh dấu sự trở lại sau khi lượng dự trữ toàn cầu không đổi trong tháng 7 (do Indonesia bán ra 11 tấn).

Ngân hàng Quốc gia Kazakhstan là người dẫn đầu với 8 tấn vàng – tháng thứ 6 liên tiếp nước này tăng dự trữ, nâng tổng lượng vàng nắm giữ lên 316 tấn, cao hơn 32 tấn so với cuối năm 2024. Ngoài ra, Bulgaria và El Salvador cũng gia nhập nhóm các nước mua vàng trong năm 2025.

Đáng chú ý, 7 ngân hàng trung ương ghi nhận mức tăng dự trữ từ 1 tấn trở lên, trong khi chỉ có 2 ngân hàng bán ra trong tháng 8.

 

Quốc gia nào đang tăng tốc tích trữ vàng?

Ngoài Kazakhstan, nhiều nước khác cũng đẩy mạnh gom vàng:

Bulgaria mua 2 tấn – mức tăng lớn nhất kể từ năm 1997, nâng tổng dự trữ lên 43 tấn. Việc gia nhập eurozone vào đầu năm 2026 có thể khiến nước này phải chuyển một phần vàng cho Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB).

Thổ Nhĩ Kỳ cũng mua thêm 2 tấn, nâng tổng dự trữ vàng chính thức từ đầu năm lên 639 tấn.

Trung Quốc tiếp tục chuỗi 10 tháng liên tiếp mua vàng, thêm 2 tấn, đưa tổng dự trữ vượt 2.300 tấn (tương đương 7% tổng dự trữ ngoại hối).

Uzbekistan, Cộng hòa Séc và Ghana mỗi nước cũng bổ sung thêm 2 tấn. Đáng chú ý, Ngân hàng Quốc gia Séc đã duy trì chuỗi mua vàng kéo dài 30 tháng liên tiếp, hướng tới mục tiêu nắm giữ 100 tấn vào năm 2028.

Ở chiều ngược lại, Nga và Indonesia là hai nước bán vàng trong tháng, với Nga giảm 3 tấn – nhiều khả năng để phục vụ chương trình đúc tiền xu.

Vì sao giá vàng cao nhưng các ngân hàng trung ương vẫn đẩy mạnh mua vào?

Giá vàng năm nay đã nhiều lần lập đỉnh lịch sử, khiến một số ngân hàng có thể bán chiến thuật để chốt lời. Tuy nhiên, theo chuyên gia Krishan Gopaul của WGC, điều này không đồng nghĩa họ mất hứng thú với vàng. Ngược lại, nhiều quốc gia vẫn kiên định tăng tỷ trọng vàng trong dự trữ.

Một ví dụ rõ nét là Ba Lan – nước mua vàng lớn nhất năm 2024. Dù tạm dừng trong những tháng gần đây, Ngân hàng Trung ương Ba Lan mới đây thông báo sẽ nâng mục tiêu tỷ trọng vàng trong dự trữ từ 20% lên 30%. Năm nay, Ba Lan đã mua tổng cộng 67 tấn, nâng tổng dự trữ lên 515 tấn – dẫn đầu thế giới.

El Salvador cũng lặng lẽ mua thêm gần 14.000 ounce (dưới 0,5 tấn), coi đây là “chiến lược dài hạn nhằm cân bằng cơ cấu tài sản dự trữ quốc tế”.

Động thái gom vàng của nhiều nước diễn ra trong bối cảnh môi trường địa chính trị và tiền tệ biến động mạnh, khiến vàng tiếp tục đóng vai trò là “tài sản phòng thủ” chiến lược.

Trước đó, báo Vietnamnet đăng tải bài viết: "Điều gì khiến vàng tăng 48% chỉ trong 9 tháng?", cho biết giá vàng bứt phá dữ dội trong tuần 29/9-3/10 và chốt ở đỉnh cao kỷ lục mới: 3.886 USD/ounce (tương đương hơn 124 triệu đồng/lượng). Vàng miếng sát 138 triệu đồng, trong khi nhẫn trơn đạt kỷ lục 135 triệu đồng/lượng.

Theo đó, với mức tăng 12% trong tháng 9 - cao nhất trong nhiều thập kỷ, thị trường vàng ghi nhận hoạt động chốt lời diễn ra khá mạnh. Qua đó, chỉ kiềm chế đà tăng, giữ giá vàng ở mức dưới 3.900 USD/ounce tính tới cuối phiên giao dịch 3/10 và không ghi nhận sự sụt giảm đáng kể nào.

Giá vàng giao ngay đã tăng hơn 48% so với mức 2.625 USD/ounce hồi đầu năm. Đây là mức tăng hàng năm cao nhất kể từ năm 1979.

Hầu hết các yếu tố hỗ trợ giá vàng tăng vẫn còn. Đó là một đồng USD trong xu hướng suy yếu, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có thể cắt giảm lãi suất 2 lần trong phần còn lại của năm 2025 và tiếp tục nới lỏng chính sách tiền tệ trong năm tới; căng thẳng địa chính trị chưa có dấu hiệu hạ nhiệt ở Ukraine, Trung Đông, châu Âu…

Giờ đây, thị trường còn đối diện một yếu tố mới hỗ trợ vàng: khả năng chính phủ Mỹ đóng cửa.

Đêm qua, Thượng viện Mỹ một lần nữa đã không thông qua các dự luật ngân sách đối lập nhằm ngăn chặn tình trạng đóng cửa chính phủ Mỹ đã kéo dài ba ngày.

Việc Quốc hội nước này không thể thống nhất thông qua dự luật ngân sách mới diễn ra vài ngày và vẫn chưa ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế. Nhưng bế tắc chính trị này càng kéo dài, tác động cuối cùng sẽ càng lớn. Theo ước tính ban đầu, nền kinh tế Mỹ có thể mất khoảng 7-15 tỷ USD mỗi tuần đóng cửa. 

Trong tháng 9, theo JPMorgan, thế giới chứng kiến một đợt dịch chuyển hiếm có từ USD sang vàng và được gọi là “giao dịch hạ bệ” (đồng bạc xanh). Nhiều khách hàng nhỏ lẻ đang bắt đầu mất niềm tin vào đồng USD, lo ngại về lạm phát dài hạn và sự phá giá các khoản nợ do thâm hụt chính phủ liên tục ở mức cao trên khắp các nền kinh tế lớn. 

Ba năm qua, các ngân hàng trung ương đã liên tục thổi bùng làn sóng chuyển dịch này, đa dạng hóa danh mục đầu tư khỏi đồng USD và chuyển sang vàng. 

Tuy nhiên, JPMorgan cho biết đà tăng của vàng đã chuyển sang một giai đoạn mới khi các nhà đầu tư nhỏ lẻ tham gia vào thị trường. Nhu cầu đầu tư vào các quỹ ETF vàng đã chứng kiến ​​mức tăng kỷ lục trong tháng trước. 

Trên Kitco, Aakash Doshi - Trưởng bộ phận Chiến lược Vàng tại State Street Investment Management, cho hay, trong tháng 9, SPDR Gold Shares (NYSE: GLD) - quỹ ETF vàng lớn nhất thế giới, đã tăng lượng vàng nắm giữ lên 35,2 tấn, với kỷ lục 18,9 tấn ghi nhận hôm 19/9 - cao nhất từ ​​trước đến nay.

Tuy vậy, lượng vàng nắm giữ trên toàn cầu của các quỹ ETF vàng vẫn thấp hơn mức kỷ lục được ghi nhận trong năm 2020.

Theo báo cáo của Công ty phân tích thị trường kim loại quý Heraeus, Trung Quốc và Ấn Độ vẫn đẩy mạnh nhập khẩu vàng giữa lúc giá tăng cao. Trong tháng 8, Trung Quốc nhập 100 tấn vàng cho hoạt động thương mại, đầu tư và sản xuất công nghiệp...

Trong khi đó, theo Hội đồng vàng Thế giới (WGC) Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) nhập thêm 2 tấn vàng cho mục đích dự trữ, nâng tổng nắm giữ lên hơn 2.300 tấn, chiếm 7% tổng tài sản dự trữ của nước này.

Báo cáo của WGC công bố hôm 3/10 cho thấy, ngân hàng trung ương nhiều nước đẩy mạnh mua vàng trong tháng 8, với sự nổi lên của một số gương mặt như Ngân hàng Trung ương Kazakhstan (8 tấn), Bulgaria (2 tấn), Thổ Nhĩ Kỳ (2 tấn), Uzbekistan (2 tấn), Ghana (2 tấn) và El Salvador... Ở chiều ngược lại, Nga bán 3 tấn, Indonesia bán 2 tấn. Tổng cộng, các ngân hàng trung ương toàn cầu đã mua ròng thêm 15 tấn vàng trong tháng 8 đưa vào kho dự trữ.

Giá vàng sẽ sớm lên 4.000 USD/ounce

Theo một khảo sát của Kitco, các nhà đầu tư lớn trên Phố Wall không nghi ngờ đà tăng của vàng lên 4.000 USD, trong khi các nhà đầu tư nhỏ lẻ Phố Main càng lạc quan về vàng trong tuần tới khi chính phủ Mỹ vẫn đang đóng cửa.

Theo Marc Chandler, Giám đốc điều hành tại Bannockburn Global Forex, việc chính phủ Mỹ đóng cửa, cùng với những đồn đoán về việc châu Âu tái sử dụng dự trữ vàng của Nga và những xung đột ở châu Âu đang hỗ trợ tâm lý thị trường sau khi vàng đã tăng 7 tuần liên tiếp. Mức 4.000 USD/ounce không còn xa.

Theo khảo sát của Kitco, 92% chuyên gia trên Phố Wall dự đoán vàng tăng giá trong tuần 6-10/10, không ai dự đoán giảm. Còn trên Main Street, 74% nhà đầu tư nhỏ lẻ dự báo vàng tăng giá, 18% dự báo giảm. 

Các ngân hàng lớn, bao gồm Deutsche Bank và Goldman Sachs, cho rằng giá vàng sẽ sớm tăng lên 4.000 USD, thậm chí 5.000 USD/ounce.

Giá bạc cũng tăng giá mạnh trong tuần và hiện tiến sát tới ngưỡng 48 USD/ounce, chỉ còn cách đỉnh cao mọi thời đại 2 USD.

Trong nước, giá vàng đang quanh đỉnh cao kỷ lục. Cụ thể, tới phiên giao dịch sáng 4/10, giá vàng miếng 9999 tại SJC được niêm yết ở mức 136,6-138,6 triệu đồng/lượng (mua vào - bán ra), tăng mạnh gần 1 triệu đồng, lên sát 139 triệu đồng/lượng.

Tới cuối giờ chiều ngày 3/10, SJC công bố giá vàng nhẫn loại 1-5 chỉ ở mức 132,3-135 triệu đồng/lượng (mua - bán), tăng 800.000 đồng/lượng. Doji công bố giá vàng nhẫn loại 1-5 chỉ ở mức 132,6-135,6 triệu đồng/lượng (mua - bán), tăng 600.000 đồng/lượng - mức cao lịch sử.

Bộ Tài chính hôm 3/10 cho biết đã trình Chính phủ phương án đánh thuế thu nhập cá nhân đối với giao dịch chuyển nhượng vàng miếng nhằm tăng tính minh bạch và hạn chế đầu cơ vàng. Ngoài ra, không áp dụng thuế thu nhập cá nhân với vàng nguyên liệu, vàng trang sức mỹ nghệ.