Dù thừa nhận việc xây dựng nhầm trên đất của người khác nhưng gia đình ông Đỗ Văn Hữu vẫn tiếp tục hoàn thiện ngôi nhà, đề nghị mua lại mảnh đất và gửi đơn kháng cáo bản án sơ thẩm của tòa án.

Ngày 17/9/2025, báo Đời sống pháp luật đã đăng tải bài viết: "Toàn bộ diễn biến vụ "xây nhầm nhà" trên đất người khác ở Hải Phòng: Phản ứng của người xây nhà càng gây bất ngờ". Nội dung như sau:

Một vụ tranh chấp đất đai hy hữu vừa xảy ra tại TP Hải Phòng, khi một gia đình phát hiện có người xây hẳn ngôi nhà hai tầng kiên cố trên phần đất đã được cấp sổ đỏ của mình. Sự việc kéo dài gần một năm qua, thu hút dư luận bởi những tình tiết bất ngờ xung quanh.

Xây nhà trên đất người khác rồi đòi chủ đất bán lại 

Theo Vietnamnet, vào tháng 9/2024, ông Nguyễn Đăng Ca và bà Trần Thị Kim Loan mua mảnh đất có sang tên sổ đỏ từ gia đình ông Nguyễn Trí Hậu, diện tích 60m2, thuộc thôn 7, xã Kiền Bái, huyện Thủy Nguyên (cũ), nay thuộc phường Thiên Hương, TP Hải Phòng.

Tuy nhiên, ngày 12/11/2024, gia đình bà Loan đến kiểm tra đất thì thấy gia đình ông Đỗ Văn Hữu và vợ là bà Vũ Thị Tuyến đang xây dựng ngôi nhà 2 tầng trên đất của mình.

Gia đình bà Loan yêu cầu họ dừng việc xây dựng, trả lại đất nhưng bất thành nên đã làm đơn trình báo lên xã Kiền Bái.

Sau đó, UBND xã Kiền Bái đã làm việc với các bên. Tại buổi làm việc, vợ chồng ông Hữu, bà Tuyến cho biết việc xây dựng nhà trên đất bà Loan là do nhầm lẫn. Vị trí đất nhà ông Hữu mua cách đó 4 thửa.

Chủ tịch UBND xã Kiền Bái đã có kết luận, yêu cầu gia đình ông Hữu dừng ngay việc xây dựng trên thửa đất của gia đình bà Loan, đề nghị hai bên gặp gỡ, tìm giải pháp giải quyết ổn thoả vấn đề. Nếu hai bên không tự giải quyết được, đề nghị tiếp tục giải quyết theo trình tự, thủ tục tại cơ quan có thẩm quyền.

Sau buổi làm việc, UBND xã đã có thông báo yêu cầu dừng thi công công trình xây dựng gửi đến gia đình ông Hữu nhưng gia đình ông không chấp hành.

Vì vậy, gia đình bà Loan đã tiến hành khởi kiện lên Tòa án nhân dân có thẩm quyền.

Thừa nhận xây nhầm nhưng vẫn không chịu di dời

Ngày 11/8/2025, TAND khu vực I - Hải Phòng đã xét xử sơ thẩm vụ việc trên.

Kết quả, tòa tuyên xử: “Buộc ông Đỗ Văn Hữu, bà Vũ Thị Tuyến phải di chuyển toàn bộ đồ đạc, tự tháo dỡ toàn bộ các công trình xây dựng trên thửa đất 4856, tờ bản đồ số 03, tại Tổ dân phố 7, khu vực Kiền Bái, phường Thiên Hương để trả lại thửa đất trên cho ông Nguyễn Đăng Ca, bà Trần Thị Kim Loan”.

Bất chấp việc bị UBND xã Kiền Bái nhiều lần yêu cầu dừng thi công, gia đình ông Hữu vẫn cố tình hoàn thiện công trình và đưa vào sử dụng.

Đáng nói, dù thừa nhận “xây nhầm” trên đất của nhà ông Ca, bà Loan nhưng thay vì di dời đồ đạc, vật tư để trả lại mặt bằng thì ông Hữu lại đưa ra phương án giải quyết bằng cách đề nghị gia đình bà Loan phải chấp nhận “đổi đất” hoặc bán lại lô đất cho gia đình ông Hữu với mức giá 550 triệu đồng.

Tuy nhiên, gia đình bà Loan kiên quyết phản đối, yêu cầu ông Hữu tháo dỡ công trình để trả lại mặt bằng lô đất.

Liên quan đến sự việc hy hữu, chia sẻ với VTC News, bà Loan cho rằng, nguyên nhân thật sự không phải do người môi giới chỉ vị trí nhầm như lời ông Đỗ Văn Hữu (người xây nhà trên đất của gia đình bà Loan) lý giải. Theo quan sát của phóng viên, gần lô đất của gia đình ông Hữu có ngôi mộ chưa di dời.

“Thực tế, đất của gia đình tôi cách lô đất của nhà ông Hữu đến 4 thửa nữa. Đất của nhà ông ấy nằm sâu bên trong chứ hai nhà không giáp ranh cạnh nhau nên nói nhầm vị trí là vô lý”, bà Loan nêu.

Ngày 15/9, UBND phường Thiên Hương mời các bên đến để làm việc và lãnh đạo phường thống nhất một số nội dung, trong đó đề nghị gia đình ông Hữu chấp hành thực hiện bản án của TAND khu vực 1 - Hải Phòng.

Cũng theo Vietnamet, sau khi nghe ý kiến trình bày của các bên, Chủ tịch UBND phường Thiên Hương kết luận như sau: Khẳng định quyền sử dụng đất hợp pháp của ông Nguyễn Đăng Ca, bà Trần Thị Kim Loan; Yêu cầu ông Đỗ Văn Hữu, bà Vũ Thị Tuyến nghiêm túc chấp hành Bản án sơ thẩm số 08/2025/DS-ST ngày 11/8/2025 của TAND khu vực 1 - Hải Phòng.

Đồng thời, giao Công an phường phối hợp đảm bảo an ninh trật tự trong quá trình giải quyết vụ việc, ngăn chặn các hành vi cản trở, chống đối; Đề nghị Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội, tổ trưởng tổ dân phố tăng cường công tác tuyên truyền, vận động để các bên chấp hành nghiêm quy định pháp luật, giữ gìn ổn định tình hình tại địa phương.

Ông Đỗ Văn Hữu cho biết đã gửi đơn kháng cáo Bản án sơ thẩm của TAND Khu vực 1 - Hải Phòng đến TAND thành phố Hải Phòng.

Trong quá trình chờ kết quả xét xử phúc thẩm của TAND thành phố Hải Phòng, chính quyền đề nghị hai bên tiếp tục thỏa thuận để thống nhất phương án giải quyết, đảm bảo hạn chế tối đa thiệt hại và chấp hành nghiêm quy định pháp luật.

Tiếp đó, báo Vietnamnet đã đăng tải bài viết với tiêu đề: "Vụ xây nhầm nhà trên đất người khác ở Hải Phòng: Người vi phạm bị xử lý ra sao?". Cụ thể như sau:

Vụ việc xây nhầm nhà trên đất do người khác đứng tên sổ đỏ ở phường Thiên Hương (TP Hải Phòng) đang gây nhiều bức xúc trong dư luận.

Theo đó, tháng 9/2024, ông Nguyễn Đăng Ca và bà Trần Thị Kim Loan mua mảnh đất có sang tên sổ đỏ từ gia đình ông Nguyễn Trí Hậu, diện tích 60m2, thuộc thôn 7, xã Kiền Bái, huyện Thủy Nguyên (cũ), nay thuộc phường Thiên Hương, TP Hải Phòng. 

Tuy nhiên, ngày 12/11/2024, gia đình bà Loan đến kiểm tra đất thì thấy gia đình ông Đỗ Văn Hữu và vợ là bà Vũ Thị Tuyến đang xây dựng ngôi nhà 2 tầng trên đất của mình.

Gia đình bà Loan yêu cầu họ dừng việc xây dựng, trả lại đất nhưng bất thành nên đã làm đơn trình báo lên xã Kiền. 

Sau đó, UBND xã Kiền Bái đã làm việc với các bên. Tại buổi làm việc, vợ chồng ông Hữu, bà Tuyến cho biết việc xây dựng nhà trên đất sổ đỏ của bà Loan là do nhầm lẫn. Vị trí đất nhà ông Hữu mua cách đó 4 thửa.

Dù chính quyền đã nhiều lần yêu cầu dừng thi công, gia đình ông Hữu vẫn không chấp hành.

Ngày 11/8/2025, TAND khu vực I - Hải Phòng tuyên buộc ông Hữu phải tháo dỡ công trình, trả lại đất cho bà Loan. Dù đã thừa nhận sai, gia đình ông Đỗ Văn Hữu vẫn tiếp tục hoàn thiện ngôi nhà, dọn về ở, thậm chí còn đề nghị chủ đất bán lại mảnh đất và gửi đơn kháng cáo bản án sơ thẩm.

Điều này khiến không ít người băn khoăn: Trong trường hợp xây dựng trái phép như vậy, người vi phạm sẽ bị xử lý ra sao và chủ đất hợp pháp cần làm gì để bảo vệ quyền lợi?

Trước diễn biến này, luật sư Nguyễn Thanh Hải - Giám đốc Công ty Luật An Hoàng Gia (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) - nhìn nhận, việc gia đình ông Hữu – bà Tuyến xây dựng nhà trên phần đất đã có Giấy chứng nhận quyền sử dụng hợp pháp của bà Loan là hành vi xâm phạm nghiêm trọng quyền sử dụng đất của người khác.

Luật sư Hải cho biết, theo Điều 11 Luật Đất đai 2024, hành vi “lấn, chiếm đất, hủy hoại đất; sử dụng đất không đúng mục đích, không đúng thẩm quyền” bị nghiêm cấm. Trường hợp này, ngay cả khi ban đầu có thể nói là “nhầm lẫn”, thì sau khi chính quyền địa phương và tòa án đã yêu cầu dừng thi công, trả lại đất, nhưng đương sự vẫn cố tình hoàn thiện công trình và dọn vào ở thì không còn là nhầm lẫn. Đây là hành vi cố ý vi phạm pháp luật.

Theo luật sư, việc truy cứu trách nhiệm pháp lý trong trường hợp này là có thể bao gồm cả dân sự, hành chính và thậm chí là hình sự. Cụ thể, về dân sự: Căn cứ Điều 166 và Điều 584 Bộ luật Dân sự 2015, người tự ý sử dụng đất do bà Loan đứng tên buộc phải trả lại đất cho bà Loan, đồng thời có thể phải bồi thường thiệt hại phát sinh như việc chủ đất mất quyền sử dụng trong thời gian dài, chi phí tố tụng, chi phí ngăn chặn hành vi vi phạm.

Về hành chính: Hành vi chiếm đất và xây dựng trái phép có thể bị xử phạt theo Nghị định 91/2019/NĐ-CP và Nghị định 16/2022/NĐ-CP, với mức phạt từ vài chục triệu đồng, đồng thời buộc tháo dỡ công trình, khôi phục hiện trạng ban đầu.

Về hình sự: Nếu sau khi bản án có hiệu lực mà người vi phạm vẫn cố tình không thi hành, hành vi này có thể bị xử lý theo Điều 380 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) về “Tội không chấp hành án”, với khung hình phạt lên đến 3 năm tù giam.

Luật sư Hải cho biết, về hướng giải quyết: Sau khi có bản án sơ thẩm, các bên phải nghiêm túc chấp hành. Việc ông Hữu đề nghị mua lại đất chỉ có thể coi là thỏa thuận dân sự ngoài bản án và hoàn toàn phụ thuộc vào sự tự nguyện của bà Loan. Nếu bà Loan không đồng ý, việc đã xây dựng nhà không phải là căn cứ pháp lý để buộc bà phải bán đất.

"Tóm lại, người xây dựng nhà trên đất do người khác đứng tên sổ đỏ không chỉ phải tháo dỡ, trả lại đất, mà còn có thể bị xử phạt hành chính, bồi thường dân sự và thậm chí bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu cố tình không chấp hành bản án. Đây là một bài học pháp lý rõ ràng: khi sử dụng đất phải kiểm tra kỹ hồ sơ, mốc giới, và đặc biệt là phải tuyệt đối tôn trọng các bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật", luật sư Hải nói thêm. 

Đồng quan điểm với luật sư Hải, luật sư Lê Văn Kiên - Trưởng Văn phòng luật sư Ánh sáng Công lý - cho biết: “Người có quyền sử dụng đất hợp pháp có quyền yêu cầu người xây dựng trái phép tháo dỡ công trình và hoàn trả hiện trạng ban đầu (theo Điều 166 Bộ luật Dân sự 2015).

Nếu người vi phạm không tự nguyện tháo dỡ, chủ đất có thể khởi kiện để yêu cầu cưỡng chế. Trong trường hợp này, nếu gia đình ông Hữu vẫn cố tình hoàn thiện và sinh sống, khi bản án có hiệu lực, bà Loan hoàn toàn có quyền yêu cầu cơ quan thi hành án cưỡng chế, buộc trả lại đất".

Theo luật sư Kiên, việc ông Hữu gửi đơn kháng cáo bản án sơ thẩm của tòa án, đó là quyền của đương sự, quyết định cuối cùng sẽ do TAND TP Hải Phòng xem xét và phán quyết, bản án khi có hiệu lực sẽ buộc các bên phải chấp hành.