Xe máy rẽ phải khi đèn đỏ sẽ bị phạt thế nào từ hôm nay?

Có phải theo quy định mới từ ngày 1/1/2025, CSGT sẽ xử phạt nặng và trừ điểm trên bằng lái đối người lái xe máy rẽ phải khi đèn đỏ?

Mức phạt cụ thể là như thế nào?

Độc giả Văn Dũng

Theo báo VNExpress ngày 1/1/2025 có đăng tải thông tin với tiêu đề: "Xe máy rẽ phải khi đèn đỏ sẽ bị phạt thế nào từ hôm nay?". Nội dung như sau:

Luật sư tư vấn:

Căn cứ điểm c khoản 4 Điều 11 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 (có hiệu lực từ ngày 1/1/2025), tín hiệu đèn giao thông màu đỏ là cấm đi. Như vậy, người tham gia giao thông khi gặp đèn đỏ không được rẽ phải; trừ trường hợp những nơi có biển báo phụ cho phép được rẽ phải.

Đối với trường hợp người điều khiển xe môtô, xe gắn máy, các loại xe tương tự xe môtô và các loại xe tương tự xe gắn máy nếu gặp tín hiệu đèn giao thông là đỏ mà rẽ phải trái phép sẽ bị xử phạt theo quy định tại điểm c khoản 7 và điểm b khoản 13 Nghị định 168/2024/NĐ-CP (có hiệu lực từ 1/1/2025).

Cụ thể như sau:

Phạt tiền từ 4 triệu đến 6 triệu đồng

Theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 123/2021/NĐ-CP), lỗi này bị phạt tiền từ 800.000 đến một triệu đồng.

Căn cứ khoản 4 Điều 23 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 (được sửa đổi, bổ sung năm 2020), mức tiền phạt cụ thể đối với lỗi này là mức trung bình của khung tiền phạt (tức 5 triệu đồng); nếu có tình tiết giảm nhẹ thì mức tiền phạt có thể giảm xuống nhưng không được thấp hơn mức tối thiểu của khung tiền phạt (tức là không được thấp hơn 4 triệu đồng).

Trường hợp có tình tiết tăng nặng thì mức tiền phạt có thể tăng lên nhưng không được vượt quá mức tối đa của khung tiền phạt (tức là không được vượt quá 6 triệu đồng).

Đèn tín hiệu giao thông tại Đà Lạt. Ảnh: VNE

Giấy phép lái xe sẽ bị trừ 4 điểm

Theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP, lỗi này bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 1 tháng đến 3 tháng.

Căn cứ Điều 58 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024, về điểm của giấy phép lái xe có những nội dung cần lưu ý sau:

- Điểm của giấy phép lái xe được dùng để quản lý việc chấp hành pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ của người lái xe trên hệ thống cơ sở dữ liệu về trật tự, an toàn giao thông đường bộ, bao gồm 12 điểm. Số điểm trừ mỗi lần vi phạm tùy thuộc tính chất, mức độ của hành vi vi phạm pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ. Dữ liệu về điểm trừ giấy phép lái xe của người vi phạm sẽ được cập nhật vào hệ thống cơ sở dữ liệu ngay sau khi quyết định xử phạt có hiệu lực thi hành và thông báo cho người bị trừ điểm giấy phép lái xe biết.

- Giấy phép lái xe chưa bị trừ hết điểm và không bị trừ điểm trong thời hạn 12 tháng từ ngày bị trừ điểm gần nhất thì được phục hồi đủ 12 điểm.

- Trường hợp giấy phép lái xe bị trừ hết điểm thì người có giấy phép lái xe không được điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ theo giấy phép lái xe đó. Sau thời hạn ít nhất là 6 tháng kể từ ngày bị trừ hết điểm, người có giấy phép lái xe được tham gia kiểm tra nội dung kiến thức pháp luật về trật tự, an toàn giao thông đường bộ theo quy định tại khoản 7 Điều 61 của Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 do lực lượng Cảnh sát giao thông tổ chức, có kết quả đạt yêu cầu thì được phục hồi đủ 12 điểm.

Luật sư Phạm Thanh Hữu

Đoàn luật sư TP HCM

Bên cạnh đó, theo báo Người Lao Động ngày 2/1/2025 có đăng tải thông tin: "Đèn đỏ, khi nào mới được rẽ phải?". Nội dung cụ thể:

Người dân hiện nay khi di chuyển đến các đèn tín hiệu giao thông mà gặp đèn đỏ thường "mặc nhiên" cho phương tiện rẽ phải.

Nghị định 168/2024 có hiệu lực từ ngày 1-1-2025 quy định người điều khiển ô tô hoặc các loại xe tương tự sẽ bị phạt 18 - 20 triệu đồng nếu không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông. Ngoài phạt tiền, người vi phạm còn bị trừ 3 điểm giấy phép lái xe. Mức phạt này cao gấp nhiều lần so với quy định trước đây. 

Trong khi đó, với người điều khiển xe máy khi tham gia giao thông, vượt đèn đỏ bị phạt 4 - 6 triệu đồng (trước đây 800.000 - 1 triệu đồng).

Thực tế, người dân hiện nay khi di chuyển đến các đèn tín hiệu giao thông mà gặp đèn đỏ thường "mặc nhiên" cho phương tiện rẽ phải. Tuy nhiên, theo quy định không phải lúc nào cũng được phép làm điều này.

Cụ thể, theo một cán bộ thuộc Phòng CSGT Công an TP HCM, người dân chỉ được rẽ phải khi có sự điều tiết của lực lượng Cảnh sát giao thông; có biển được phép rẽ phải khi đèn đỏ; có đèn mũi tên màu xanh được phép rẽ phải; tiểu đảo phân luồng cho phép rẽ phải trước khi đến đèn tín hiệu giao thông.

Phóng viên Báo Người Lao Động cũng đã có cuộc trao đổi với luật sư Trần Thị Thanh Thảo, Giám đốc Công ty Luật TNHH Thảo Trần.

* Phóng viên: Nghị định 168/2024 đã có hiệu lực từ ngày 1-1-2025, theo đó việc không chấp hành đèn tín hiệu giao thông mức phạt là rất lớn. Thưa luật sư, người dân có được rẽ phải khi gặp đèn đỏ?

- Luật sư Trần Thị Thanh Thảo: Căn cứ điểm c khoản 4 điều 11 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 (có hiệu lực từ ngày 1-1-2025), tín hiệu đèn giao thông màu đỏ là cấm đi. Như vậy, người tham gia giao thông khi gặp đèn đỏ không được rẽ phải trừ trường hợp những nơi có biển báo phụ cho phép được rẽ phải.

Đèn đỏ, khi nào mới được rẽ phải?- Ảnh 1.

Luật sư Trần Thị Thanh Thảo.

Đối với trường hợp người điều khiển mô tô, xe máy, các loại xe tương tự  mô tô và các loại xe tương tự xe máy nếu gặp tín hiệu đèn giao thông là đỏ mà rẽ phải trái phép sẽ bị xử phạt theo quy định tại điểm c khoản 7 và điểm b khoản 13 Nghị định 168/2024.

* Vậy trường hợp nào thì người dân được rẽ phải?

- Điều 4 Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 41:2019/BGTVT về Báo hiệu đường bộ đã có quy định thứ tự hiệu lực của hệ thống báo hiệu.

Khi đồng thời bố trí các hình thức báo hiệu có ý nghĩa khác nhau cùng ở một khu vực, người tham gia giao thông phải chấp hành loại hiệu lệnh theo thứ tự như sau:

1. Hiệu lệnh của người điều khiển giao thông.

2. Hiệu lệnh của đèn tín hiệu.

3. Hiệu lệnh của biển báo hiệu.

4. Hiệu lệnh của vạch kẻ đường và các dấu hiệu khác trên mặt đường.

Khi ở một vị trí đã có biển báo hiệu đặt cố định lại có biển báo hiệu khác đặt có tính chất tạm thời mà hai biển có ý nghĩa khác nhau thì người tham gia giao thông chấp hành hiệu lệnh của biển báo hiệu có tính chất tạm thời. 

Biển có tính chất tạm thời là biển sử dụng mang tính tình huống nhằm tổ chức điều khiển giao thông có tính chất ngắn hạn như trong các sự kiện, sự cố giao thông hay sử dụng trong quá trình thi công hoặc sửa chữa đường.

Như vậy, theo các quy định trên, khi tham gia giao thông mà gặp đèn đỏ thì các phương tiện phải dừng lại theo quy định, chỉ trong một số trường hợp được cho phép thì người tham gia giao thông mới được rẽ phải, gồm:

- Có hiệu lệnh của người điều khiển giao thông.

- Có đèn tín hiệu hình mũi tên chuyển màu xanh, cho phép rẽ phải.

- Có biển báo cho rẽ phải.

- Có hiệu lệnh của vạch kẻ đường và các dấu hiệu khác trên mặt đường như vạch mắt võng bố trí ở làn đường trong cùng bên phải, tiểu đảo phân luồng cho phép rẽ phải trước khi đến đèn tín hiệu giao thông.