Người mua nhà ở xã hội sẽ "dễ thở" hơn
Muốn chính sách thuê, mua nhà ở xã hội hiệu quả, cần sự phối hợp đồng bộ giữa Ngân hàng Nhà nước với các bộ, ngành liên quan để cùng triển khai
> Sống ở tầng 18 được 10 năm, tôi quyết định chuyển xuống tầng thấp, mọi điều tồi tệ đã biến mất
Tại c.uộc họ.p thư.ờng k.ỳ 6 tháng năm 2024 của Ng.ân hà.ng Nhà nước (NHNN), Phó Thống đốc Thư.ờng tr.ực NHNN Đào Minh Tú cho biết đa.ng tr.ình Chính phủ sử.a đ.ổi gói t.ín d.ụng 120.000 tỉ đồng cho v.ay nhà ở xã hội (NƠXH) với nhiều đ.iểm mới.
Nâng qu.y m.ô gói 120.000 tỉ đồng
Theo đó, ngoài 4 NH thư.ơng m.ại quốc doanh là Vietcombank, VietinBank, BIDV, Agribank th.am gi.a (mỗi NH 30.000 tỉ đồng), đã có thêm 4 NH TMCP "nh.ập cu.ộc", nâng tổng cộng qu.y m.ô của gói lên 140.000 tỉ đồng th.ay vì 120.000 tỉ đồng như hiện nay.
Lã.i su.ất cho va.y gói này, thay vì gi.ảm 2 điểm % so với lã.i su.ất bình quân của 4 NH th.ương m.ại nhà nước 6 tháng x.ác đị.nh/lần, nay sẽ nâng mức gi.ảm lên 3 điểm % và 3 tháng xác định/lần để h.ỗ tr.ợ người m.ua nhà. "Mức gi.ảm 3 điểm % sẽ ké.o dà.i lên 5 năm ưu đãi (th.ay vì 3 năm như hiện nay). Sau th.ời gi.an này, NHNN sẽ tiếp tục đ.ề xu.ất ưu đãi lã.i su.ất tùy đ.iều .kiện nền kinh tế lúc đó nhưng t.ối th.iểu mức gi.ảm 1-2 điểm %/năm. Người va.y m.ua nhà sẽ kh.ông phải l.o lắ.ng sau thời gian ưu đãi lã.i su.ất thả n.ổi và đây là th.ông đi.ệp rõ ràng của NHNN" - ông Tú nhấn mạnh.
Cũ.ng theo Phó Thống đốc Th.ường tr.ực NHNN, chính sách cho va.y ưu đ.ãi đ.ối với doanh nghiệp (DN) xây dựng và tr.iển kh.ai dự án NƠXH á.p d.ụng như hiện nay. Hiện tại, NHNN vẫn đang kh.uyến kh.ích các NH th.ương m.ại và các tập đoàn ki.nh t.ế lớn có nh.u c.ầu h.ỗ tr.ợ, th.úc đ.ẩy cho NƠXH cùng tham gia.
Dưới gó.c đ.ộ chuyên gia, PGS-TS Trần Hùng Sơn, Viện trư.ởng Viện Ngh.iên c.ứu Phát triển c.ông ngh.ệ NH - ĐHQG TP HCM, nhận định gi.ảm lã.i su.ất là một trong nhiều y.ếu t.ố t.ác độ.ng đến chí.nh s.ách phát triển NƠXH. Bởi, ph.ân khú.c NƠXH hiện chưa như k.ỳ vọ.ng một phần do ch.ênh lệ.ch cung cầu. Phía cầ.u là người có n.hu c.ầu nhưng phải đi li.ền với khả năng chi trả và t.iếp cậ.n tí.n dụ.ng NH. Rất nhi.ều người muốn va.y mu.a nhà nhưng kh.ông đủ kh.ả nă.ng trả n.ợ. Về phía cung, các qu.ỹ đ.ất ở những thành phố lớn như TP HCM, Hà Nội khô.ng còn nhiều, thủ tục ph.ức t.ạp và lợi nhuận kh.ông hấ.p dẫ.n cũng rất kh.ó thu hút DN đầu tư... Do đó, muốn ch.ính sá.ch hiệu quả, cần sự ph.ối h.ợp đồng bộ giữa NHNN với các b.ộ, ngành liê.n qu.an để cùng tr.iển kh.ai.
Nới thêm đ.iều ki.ện m.ua nhà
Th.eo ông Phạm Văn Dương, Giám đốc NH Nô.ng ngh.iệp và Phát triển n.ông th.ôn (Agribank) Chi nhánh Bình Triệu, hiện nay người có nh.u c.ầu va.y t.iền m.ua NƠXH quan tâm kh.ông nhiều đến lã.i su.ất nhưng nếu Chính phủ đồng ý sử.a đổ.i gói 120.000 tỉ đồng theo đ.ề xu.ất của NHNN cũng là đi.ều tốt, vì giúp người đủ đ.iều ki.ện m.ua NƠXH bớ.t được chi phí va.y vố.n và tă.ng thêm thời gian ưu đãi lã.i su.ất. Khi đó, khả năng tr.ả n.ợ của họ sẽ tă.ng lên vì lã.i su.ất cho va.y có thể xu.ống còn 4%-5%/năm và số người va.y m.ua NƠXH sẽ tă.ng lên, giúp chủ đầu tư dự án m.ở rộ.ng đầu ra.
Ông Dương cho rằng vấ.n đ.ề mà người m.ua NƠXH qu.an tâ.m nhất hiện nay là để va.y được g.ói 120.000 tỉ đồng, họ ph.ải được UBND phường, xã x.ác nh.ận chư.a có nhà ở. Đây là một r.ào c.ản trong quá trình tr.iển kh.ai NƠXH từ nh.iều năm qua vì UBND phường, xã kh.ông ph.ải là đơn vị quản lý, lưu trữ th.ông t.in sở hữu nhà đất nên họ kh.ông dám xác nhận thô.ng ti.n. "Để th.áo g.ỡ rào cản này, trư.ớc m.ắt, các quy định liên quan đến th.uê, m.ua NƠXH cần đơ.n gi.ản hơn như: người dân chỉ cần c.am k.ết chưa có nhà ở và chị.u tr.ách nh.iệm trước pháp luật về vi.ệc này. UBND phường, xã xác nhận c.am k.ết đó. Vi.ệc còn lại là NH sẽ x.ác đị.nh người va.y có đủ thu nhập tr.ả n.ợ hay kh.ông. Sau này, nếu ph.át h.iện người m.ua NƠXH kh.ông trung thực, các c.ơ qu.an quản lý nhà nước, NH có thể ch.ế t.ài, x.ử ph.ạt, th.u hồ.i nhà ở, truy thu lã.i su.ất ưu đãi…" - ông Dương đ.ề xu.ất.
Là người có nh.u c.ầu m.ua NƠXH, vợ chồng chị Hồng Yến (hộ khẩu Bình Dương) cho biết đã tì.m hi.ểu rất nh.iều dự án nhưng đều kh.ông đủ đ.iều ki.ện m.ua. Cuối cùng chị ph.ải m.ua lại căn hộ của người m.ua tr.ước, với giá chênh 20% so với ba.n đ.ầu. "Tôi đi khắp nơi đều kh.ông m.ua được nhà, nơi thì yê.u cầ.u hộ khẩu, t.ạm tr.ú KT3, thu nhập..., những nơi kh.ông yêu cầu đ.iều ki.ện thì người khác đã m.ua hết. Từ k.inh ngh.iệm của bản thân, tôi thấy kh.ó kh.ăn nhất của người m.ua NƠXH chính là đ.iều ki.ện, còn lã.i su.ất thấp và cố định trong suốt thời gian va.y cũng cần chứ kh.ông phải yếu tố qu.yết đị.nh" - chị Yến nói.
Là DN nh.iều năm làm NƠXH, ông Lê Hữu Nghĩa, Tổng Giám đốc Cô.ng t.y TNHH Sản xuất th.ương m.ại Lê Thành, cho rằng ch.ủ trư.ơng của NHNN chủ yếu hỗ trợ, tạo đ.iều ki.ện cho người m.ua NƠXH nhưng th.ực t.ế những tiêu chí, đ.iều ki.ện để người có thu nhập th.ấp được m.ua nhà mới là đi.ều cần th.áo g.ỡ. Trong khi DN làm NƠXH cần gi.ảm thêm lã.i su.ất lại kh.ông được, đi.ều này có thể kh.iến gi.á NƠXH ra thị trường khó gi.ảm và người m.ua cuối cùng phải ch.ịu.
Tư.ơng t.ự, ông Nguyễn Hồng Lương, Chủ tịch HĐQT Công ty NƠXH TP HCM, cũng nói việc kh.ông gi.ảm thêm l.ãi va.y cho nhà đầu tư NƠXH thì chi phí tă.ng th.êm sẽ được ph.ân b.ố vào gi.á nhà. Khi đó, gi.á NƠXH có thể tă.ng chứ kh.ông gi.ảm như mong đợi. Riêng việc gi.ảm thêm lãi va.y cho người m.ua nhà, ông Lương nh.ận xé.t là rất hợp lý nhưng the.o ông, NHNN cần cố định l.ãi va.y trong 10 năm vì nếu chỉ c.ố đ.ịnh trong 5 năm sẽ kh.ông an toàn cho người va.y.
M.ở rộ.ng đối tượng m.ua nhà
Theo qu.y đ.ịnh tại đi.ều 49 và 51 của Luật Nhà ở năm 2014, người được va.y v.ốn m.ua NƠXH phải đáp ứng các đ.iều ki.ện như: chư.a c.ó nhà ở thuộc sở hữu của mình, chưa đ.ược m.ua, thu.ê NƠXH, chưa được hưởng ch.ính s.ách hỗ trợ nhà ở, đất ở dưới mọi h.ình th.ức tại nơi si.nh s.ống...
Với qu.y đ.ịnh trên, Tổng Giám đốc NH Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) Lê Ngọc Lâm thô.ng ti.n từ đầu năm 2024 đến nay, BIDV đã ph.ê du.yệt 4 dự án NƠXH với nh.u c.ầu va.y v.ốn gần 1.000 tỉ đồng nhưng gi.ải ng.ân kh.ông nhiều. "Một lý do ph.ổ bi.ến là người có nh.u c.ầu va.y lại kh.ông đủ đ.iều ki.ện được m.ua NƠXH. BIDV mong m.uốn Bộ Xây dựng và các bộ, ngành liên quan th.am m.ưu mở rộng đố.i tượ.ng tham gia NƠXH. Chúng tôi sẵn sàng cho người dân va.y t.iền với lã.i su.ất th.ấp h.ơn 3 điểm % so với lã.i su.ất va.y dài hạn, thời hạn va.y 20 năm để m.ua NOXH..." - ông Lâm nói.
